Sabah.com.tr'nin girişimcilik yazarı Duygu Eren, Youthholding CEO'su Emrah Kaya ile röportaj gerçekleştirdi.
Global Girişimcilik haftasında en ilgili çeken konuşmacılardan biri Emrah Kaya olmuştu. Başarılı girişim hikayesi olarak, gençler üzerine konumlandırdığı şirketinin öyküsü beni çok etkilemişti. Tarkan konseriyle başlayan sermaye oluşturma hikayesini dinlerken, başarısının, fark yaratmak ve hedef kitlesini iyi belirlemekten geçtiğini kavradım . Nüfusunun yarısından fazlası otuz yaşın altında olan ülkemizin geleceğini gençler belirliyor. Gençlere yatırım yapan her zaman kazanmakta. Aşağıda kendi girişimcilik hikayesini okuyacağınız Emrah Kaya bu açığı ve değeri önceden görmüş biri. Sizleri bu keyifli röportajla baş başa bırakıyorum.
Eğitiminiz ve geçmişinizi öğrenebilir miyiz?
1979 Ankara doğumluyum. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İngilizce İşletme Bölümü'nden 2002 yılında mezun oldum. Üniversite hayatım boyunca 4 farklı derginin genel yayın yönetmenliğini yaptım ve kurumların üniversitedeki pazarlama faaliyetlerinden sorumlu İşletme Kulübü'nün Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürüttüm.
Bu işe başlamadan iş hayatında tecrübeniz oldu mu, nerelerde çalıştınız?
Öğrencilik dönemimde oldukça aktiftim; derslerin yüzde onuna girer geri kalan zamanımı da İşletme Kulübü'nde harcardım. Kariyer günlerinde okulumuza gelen işadamlarıyla ilişki kurar, ne öğrenirsem kârdır mantığıyla her işi yapardım. Kulüp başkanlığı yaptığım dönemde çıkardığımız dergilerin yönetimini üstlenir, editörlüğünü yapardım. Bu sayede "CMYK", "RGB" gibi kavramların ne demek olduğunu öğrendim. Kısacası üniversite hayatının bana sadece teorik anlamda değil pratik anlamda da büyük katkısı olduğunu söyleyebilirim. Bütün yaz dönemlerini de dolu dolu geçirmeye özen gösterirdim. Tekstil şirketlerinden Coca Cola'ya kadar farklı birçok yerde stajlar yaptım.
Bu işe başlama fikri nereden geldi ve nasıl gelişti?
Nestle, o dönemlerde üniversite gençliğine ulaşmaya çalışıyordu. Teklif üzerinde bütün üniversitelerde Nestle adına organizasyonlar yapmaya başlayarak bu işe girdik. Bu şekilde, şirket kurma kavramıyla tanışmış olduk. Sonunda küçük bir derici hanında kendimize küçük bir dükkan tutarak şirketimize de Emrah Kaya ve Ortakları adını verdik.
Ne kadar sermayeyle ve nasıl bu işe başladınız?
Nestle ile üniversitedeki Nescafe etkinlikleri için 26 kampüslük anlaşma imzalayacaktık ama sermayemiz yoktu. Umutsuz şekilde televizyon izlerken, Tarkan'ın sahnede elinde dansöz zilleri ile Kuzu Kuzu isimli şarkısını söylerken çaldığı dansöz zillerini gördük. Bu zillerden satarsak sermayeyi yaratabiliriz düşüncesiyle 4 bin zil satın aldık. Hatta zil alacak para olmadığından eski ortağımın Şahin marka otomobilinin ruhsatını rehin bıraktık. 15 kuruşa aldığımız zilleri Tarkan konserlerinde 4 TL'ye satarak 16 bin lira kazandık. O para bizim sermayemiz oldu.
Ekibinizi nasıl kurdunuz ve şu an kaç kişi çalışıyor?
Youtholding büyüdükçe ekibimiz de büyüdü. Bir elin parmağı kadar insanla başladığımız bu yolda, 110 kişinin çalıştığı bir şirket haline geldik. Orta ve üst düzey yöneticimizin toplam sayısı ise 13.
Gençlik alanında Türkiye'de boşlukları gördükçe, o boşlukları dolduracak aksiyonları alıyoruz.
Markanızın ismi nereden geliyor?
Youtholding, gençlere yönelik 360 derece hizmet veren bir şirketler grubu. Aynı zamanda yapısı gereği da genç bir şirket. Çalışanlarımızın büyük çoğunluğu 30 yaş altında. Bu nedenle Youtholding isminin bizimle birebir örtüştüğünü düşünüyoruz..
İşe başlarken finansman veya rehberlik anlamında destek gördünüz mü?
İşe başlarken 2001 yılında bugünkü piyasa koşulları ve mentorlük gibi fırsatların çok olduğu bir dönem değildi. Sadece sektördeki tecrübeli kişilerden fikir alarak ilerledik.
İşinizde sizin için çıkış noktası sayılabilecek bir zaman dilimi veya yardım eden kişi oldu mu?
Üniversite 3'üncü sınıf öğrencisiydim. İstanbul Ünivesitesi İsletme Fakültesi İngilizce İşletme Bölümü öğrencisi olmanın çok faydasını sağladığımı söyleyebilirim. En önemli dönüm noktası öğrenci kulüplerinden birisinde, İşletme Kulübü'nde yöneticilik yapmam ve kulüp başkanlığının bana kazandırdığı bakış açısıdır diyebilirim. Kariyer Günleri, hazırladığımız dergi, markalı organizasyonlar çok faydalı olmuştur başlangıçta tecrübe olması açısından.
Şu an markanızın yönetimini nasıl yapıyorsunuz?
Youtholding bünyesindeki 6 farklı marka, Youtholding'in en değerli varlıkları. Hepsi gençlik markaları. Farklı sektörlerdeki şirketlerin gençlere ulaşmak için farklı alanlarda hizmet alabildikleri markalar. Hepsinin dinamik, yenilikçi, yaratıcı, genç, farklı, yeni nesil konumlanmaları için stratejiler hayata geçiriyoruz. Çok zor olduğunu söylemek doğru olmaz. Zaten markalarımızın ruhunda bu değerler var. 360 derecede tüm iletişim çalışmaları hayata geçiriyoruz. Bu sayede Youtholding ve markalarından; Endeavor, Harvard Business School, European Business Awards, Dubai Youth & Sports Authority gibi birçok uluslararası kurum kısa süre içerisinde haberdar oldu.
Bu noktaya gelmenizin kısaca hikayesi nedir?
2001 yılında gençlerin önemli bir hedef kitle segmenti olduğu fikrinden hareket ederek Youtholding'in ilk şirketi ve Türkiye'nin ilk gençlik ajansı olan The Uniclub'ı kurduk. Aradan geçen 10 yıl içinde 5 şirketli bir holding haline geldik. Bugün; Youth Marketing felsefesini, bakış açısını ve faydalarını kurumlara anlatan ve bir kanaat önderi olarak bu gelişimin öncülüğünü üstlenen bir şirket durumundayız.
Markanız şu an nasıl kendi sektörünüzde, rakiplerinize göre nasıl konumlandırırsınız?
Gençlerin günlük rutinleri, medya tüketim alışkanlıkları, cüzdanları ve harçlıklarının nereye harcandığı, eğitim, kariyer ve işsizlik sorunları vb. birçok konuda Youth Research'ün yaptığı gençlik araştırmaları ile bilgiye ulaştığı, The Uniclub'ın sahada gerilla etkinlikleri gerçekleştirdiği, Youth Media'nın dijital kanallarda gençlik iletişimi yaptığı, Eğitişim Kariyer Enstitüsü'nün, Business School gibi kapsamlı eğitim programları ile onları iş hayatına hazırladığı ve HR departmanlarının ihtiyacı olan genç ve yetenekli insan kaynağını bulduğu geniş biz uzmanlık alanı yaratıyoruz. Tüm bu şirket ve faaliyet alanları bir araya geldiğinde 360 derecelik gençlik uzmanlığı kavramı ortaya çıkıyor. Bu ölçüde bir uzmanlığa sadece ülkemizde değil; içinde bulunduğumuz coğrafyada, Ortadoğu'da sahip bir şirket yok. Youtholding, içinde bulunduğu coğrafyanın en güçlü gençlik şirketi konumunda.
Sizce, sizin başarınızın sırrı nedir?
Genç kalmak. Gençlik segmentine yönelik iş yapıyorsanız; gençleri doğru anlamak, gündemlerini takip etmek için genç hissetmeniz gerekiyor. Sadece bireysel değil, kurum olarak Youtholding 10'uncu yaşına rağmen heyecanını kaybetmeyen, genç kalmayı bilen bir şirket.
Gelecekte nasıl büyümeyi hedefliyorsunuz?
Dubai'de Nissan ve Microsoft'la çalışmaya başladık; X box'ın tanıtımını yaptık üniversitelerde. Dubai spor bakanlığına hizmet vermeye başladık. Kozmopolitik bir dünyada çok güzel işler yapmaya başladık, acemiliğimizi atıyoruz. Biz aslında burada var olan tüm işleri o bölgelere adapte etmeye, yeni müşterilere lanse etmeye başlıyoruz. Bunun gibi birçok projelerde de yer alacağız, uluslararası çalışmalarımızı genişleteceğiz.
Bir gününüz nasıl geçiyor?
Çok erken kalktığım söylenemez. 08.00-09.00 arası günüm başlar ve çok geç saatlere kadar devam eder. Genelde gece 01.00-02.00'den erken yatmam. Gün içerisinde her Youtholding şirketinin var olan toplantılarına ekiplerimizle birlikte iştirak ederim. Elimden geldiğince süreçlere katkımın olması için zamanımı geçiririm. Özellikle yaratıcı toplantılar ve yeni işlerin ortaya çıkması için yüksek motivasyonla hep birlikte çalışırız. Müşterimiz bizim için ortak demektir. İhtiyaçlarını hep birlikte sahiplenir ve çözümleriz, bir takım gibi çalışırız. Sanırım bu sinerji ve ruh bizi 10 yılda Avrupa, Ortadoğu ve Afrika'nın en büyük gençlik iletişimi grubu haline getirmiş vaziyette.
Sektörünüz, Türkiye'de sizce nereye gidiyor?
Türkiye genç nüfus oranı olarak dünyadaki sayılı ülkelerden birisi Türkiye nüfusunun %51'i 28 yaş altı… Bu oran çevre coğrafyalara bakıldığında en yüksek enerjiye sahip ülkenin Türkiye olduğunu gösteriyor. Türkiye genç nüfusunun büyüklüğünün yarattığı bu fırsatı gelişime ve büyümeye olanak sağlıyor. Türkiye'deki markalar da gençlik segmentinin gücünün artık farkında. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda da sektörün katlanarak büyümesini öngörüyoruz.
İlgi alanlarınız nelerdir, nelerdir beslenir ve ilham alırsınız? Ne okur, ne seyreder ve neyi takip edersiniz?
Dünya'da takip ettiğim sayılı yeni iş modeli platformu vardır. Haftalık 40-50 farklı blog ve web sayfasını takip ederim. Sosyal medyada takipçilerim ile vakit geçirir ve yeni bakış açıları yakalamaya çalışırım. Beslenmek için ihtiyacım olan wired, fast company, adplanet gibi mecraların dergilerini iPad'imden takip ederim. Çok televizyon seyrettiğim söylenemez. Yeni yeteneklerin ortaya çıkarıldığı programları takip etmeye çalışırım.
Türkiye ve dünyadaki girişimcilerin farklar ve benzerlikleri sizce nelerdir?
Dünyada girişimcilik çok daha sermayeye yakın bir kavram. Türkiye'de yeni yeni bu formatı kazanan girişimcilik çok daha prematüre şu anda. Güzel yolda olduğunu söylemek mümkün tabi. Ailelerin özellikle girişimciliğe bakış açılarının yumuşaması ve çocuklarının aksiyon alması için engel olmamaları gerekiyor. Melek yatırımcıların daha girişimcilerle entegre olabileceği, artık ilk yatırım sırasında ki güzel fikirlerin birer start-up olmakla yetinmeyeceği iş planları olması gerektiği kesin. Bu konuda biz tecrübeli girişimcilerin rol modeller olarak topluma yönlendirici olmaları önemli bir eksiği kapatacaktır. Global girişimcilerin dünya markası olma potansiyelleri çok yüksek. Türkiye'de ise genelde yerel markalar yaratmak üzerine gidiyor tüm iş planları.
Yeni girişimcilere destek veriyor musunuz?
Ülke ekonomisine katkı sağlayacak, bir adım ileriye taşıyacak her girişimi, elimizden gelen ölçüde destekliyoruz. Girişimci olmak isteyen gençlerle her fırsatta bir araya gelerek tecrübelerimi paylaşmaya çalışıyorum. Zaten günümüzde gençlerin en büyük sorunlarından birisi yönlerini tayin edememeleri. Onları seçimlerinde destekleyecek, onlara rehberlik edecek birilerini arıyorlar. Elimizden geldiği ölçüde yardımcı olmaya çalışıyoruz. Ayrıca Youtholding bünyesindeki Eğitişim Kariyer Enstitüsü, girişicilikle ilgili sertifikalı eğitim programları sunuyor. Bu programlarda kendi alanlarında uzman isimler bilgi ve birikimlerini gençlerle paylaşıyor.
Size ilham verene beğendiğiniz girişim ve girişimciler kimler?
Takip ettiğim ve beğendiğim elbette çok fazla isim var. Ama en beğendiğim isim sorulduğunda Apple'ın efsane yöneticisi Steve Jobs diyorum. Düşünüş tarzı ve inovatif yaklaşımlarını çok beğeniyorum. Girişimciliğe adım atmaya hazırlanan gençler mutlaka bu ismin hayatını bilmeli ve kitabını okumalı.
Girişimciler başarılı olmak için neleri yapmalı ve neleri yapmamalı?
En önemli unsurlar vizyoner bakış açısı ve cesaret. Girişimci olmak için inovatif ve yeni fikirler üretebilmek çok önemli. Fikir üretebilmek için ise yeterli altyapıya, yani genel kültüre sahip olmak gerekiyor. Elbette dünya ve Türkiye'deki gelişmeleri takip ederek, toplumun nabzını tutmak da gerekli.
Türkiye'deki girişimcilik kültürü geçmişte nasıldı, şimdi nereye gidiyor?
Türkiye'deki gençler arasında her geçen gün artan bir girişimcilik trendi var. Bu trend onların arasında hızla yayılıyor. Eskiden girişimcilik çaresizlik durumunda başvurulan bir yol halindeyken şimdi ise daha tutkulu fikirlerinin arkasından koşan gençler görmeye başladık. Y Jenerasyonu olmanın getirdiği avantaj ve dezavantajlar olduğu kesin. Ama tüm bunları doğru harmanlamak ve başarıya çevirmek bizim elimizde.
Sizin girişimcilik alanında başarılı olarak gördüğünüz sektörler neler?
Türkiye'de e-ticaret ilk sırada geliyor. Fakat çok daha farklı alanlarda çok daha büyük fırsatlar var. Gençler, Youtholding'den bu konuda destek alabilir ve Eğitişim Kariyer Enstitüsü'ndeki yetkililere twitter'dan danışabilirler.
Her potansiyel işadamı ve girişimcinin sizce alması gereken eğitim, katılması gereken seminer ve kişisel gelişim programlar nelerdir?
Biz Eğitişim Kariyer Enstitüsü'nde YOU: ENTREPRENEUR isimli bir girişimcilik programına sahibiz. Sonrasında melek yatırımcılarla buluşturduğumuz, başarılı girişimcilerden rol model olarak dersler aldıkları, finans, pazarlama, satış, ilişki ve network yönetimi, liderlik gibi birçok konuda kendilerini geliştirdikleri bu programdan çıkar çıkmaz girişimine başlamak mümkün. Bugüne kadar birçok girişimciye yol gösterdik. Bu programdan mezun olduklarında iirket kuruluş işlemleri dahi çok daha kolay oluyor.
Gelecekle ilgili kendi hayaliniz ve stratejiniz nedir?
Çok hızlı büyüyoruz ve daha da büyüyeceğimizi, gençlik denince dünya'da akla gelen ilk marka olacağımızı çok iyi biliyoruz. Az kaldı... Farklı milletlerden gençleri bir araya getiren, arama toplantıları yapan, markalara global yön gösteren bir gençlik holdingi olma yönünde ilerliyoruz.
Duygu Eren
21.02.2012 Sabah.com.tr
